недеља, 16. март 2014.

ΟΙ ΡΩΣΟΙ ΚΑΙ ΕΓΩ...

Αυτό που διαβάζετε τώρα είναι μόνο μία σύντομη ιστορία από τη ζωή μου που ποτέ της δεν ήταν   ''πλούσια'' - το μόνο πλούτο που περιέχει είναι η εμπειρίες μου...
Γνώρισα πολλούς ανθρώπους.Περισσότεροι από αυτούς ήταν από την πρώην Σοβιετική Ένωση ,από το ''σαγιούζ'' ( ''σαγιούζ'' = ένωση στα ρώσικα) όπως τους αρέσει να αποκαλούν την χώρα που ίσως επίσημα δεν υπάρχει πια,όπως δεν υπάρχει και η Γιουγκοσλαβία πια, αλλά που ζει ακόμα στη μνήμη τους.
Ανάμεσά τους υπήρχαν εργάτες,ποιητές,κλέφτες,αλκοολικοί,πόρνες, μπαμπούσκες που μεγάλωναν  τα εγγόνια τους με τα οποία ταξίδεψαν τόσα χιλιόμετρα αγοράζοντας  φθηνά τουριστικά ''πακέτα'' μόνο και μόνο να δούνε μαζί τη Μεσόγειο ...ανάμεσά τους υπήρχαν και οι μπαμπούσκες που κουβαλούσαν τα μετάλλια του πολέμου στα τσαντάκια τους όπως ακριβώς καπιοές άλλε γριούλες με άνετες ζωές κουβαλάνε τις φωτογραφίες των σκυλιών και τους δείχνουν μιλώντας για αυτά λες και είναι παιδιά τους... 

Το πιο εντυπωσιακό πρόσωπο που γνώρισα ήταν ένας πρώην στρατιώτης του Σοβιετικού στρατού, βετεράνος του πολέμου στο Αφγανιστάν.
Ήταν ψηλός ,με τεράστιες πλάτες και με μεγάλο κεφάλι.Το βλέμμα του ήταν καλοσυνάτο,ενώ ένα χαμόγελο κρυβόταν κάτω από το μουστάκι του. Οι κινήσεις του ήταν αργές. Μίλαγε αργά.Μπορούσε να συνεννοηθεί στα αγγλικά,αλλά αρνιόταν να τα μιλήσει.Έτσι γνωριστήκαμε με το στρατιώτη και τη γυναίκα του - επειδή δεν ήθελε να μιλήσει σε ''μία γλώσσα που δεν την νιώθει''...


''Αν υπάρχουν σέρβοι στο μαγαζί ή στο εστιατόριο , δε θέλω να μιλήσω αγγλικά.
Είναι θέμα αρχής- ακόμα και αν οι σέρβοι δε μιλάνε τα ρώσικα,εμείς συνεννοούμαστε - εμείς έχουμε την δική μας κοινή γλώσσα,είμστε σλάβοι'' , μου είπε σηκώνοντας το αριστερό του μανίκι δείχνοντάς μου το μπράτσο του.Εκεί στο μπράτσο είχε ένα τατουάζ που έδειχνε ένα τανκ,μια ημερομηνία και λέξη ''ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ'' γραμμένη με τα κυριλλικά γράμματα...

Έτσι,μπροστά μου ξετύλιγε μία ιστορία που δεν υπάρχει στις αμερικάνικες ταινίες,ούτε στα ΜΜΕ όπου  οι πολεμικές ιστορίες ελέγχονται και οποίες ποτέ τους δεν λένε αυτά που αισθάνθηκα ότι πρόκειται να ακούσω από το ρώσο..
Μία ιστορία από αυτές που χρειάζονται κατάλληλο τίτλο, που χρειάζονται πιο πολύ χώρο από ότι μου προσφέρει το λεγόμενο ''siberspace''.
Τούτη εδώ η ιστορία είναι μόνο ένα σύντομο σημείωμα από τους πολλούς που έχω ''οικονομήσει'' μέσα σε μερικούς μήνες με τους οποίους  έχω ''εμπλουτίσει'' τη βαλίτσα μου...
Αν είχα κερδίσει κάποιο ''σοβαρό'' ποσό χρημάτων θα το είχα ξοδέψει ως τώρα ,ενώ οι ιστορίες 
που μάζεψα δεν χαλάνε ,ούτε ξοδεύονται ,είναι αθέατος και άυλος πλούτος που κανένας δεν μπορεί να σας κλέψει.

Πριν επιστρέψουν στη Ρωσία ο βετεράνος και η γυναίκα του είχανε έρθει να με αποχαιρετίσουν ήταν ντυμένοι στα κινέζικα ρούχα και στα πόδια τους είχαν φθηνές,πλαστικές σαγιονάρες.Οι υπάλληλοι των μαγαζιών τους κορόιδευαν και κανένας δεν τους θεωρούσε ''τουρίστες'' επειδή δεν είχαν λεφτά να τα σπαταλάν σε άχρηστα πράματα και διάφορα μπιχλιμπίδια.Αυτό που δεν ήξεραν ήταν ότι αυτοί οι ίδιοι ''μη-τουρίστες'' μου είχαν χαρίσει μία ιστορία που θα κρατήσει πιο πολύ από τα ακριβά σουβενίρ και τις χειροπιαστές ανοησίες που μαζεύουν συνήθως οι άνθρωποι.

''Σάνια Βοϊνόβιτς, ήρθαμε να σας αποχαιρετίσουμε!, μου είπε ο παλιός στρατιώτης και μου έδωσε το χέρι του.''Τρι ράζα,Σάνια!Τρεις φορές,Σάνια!- και τρεις φορές φιληθήκαμε στα μάγουλα και αγκαλιαστήκαμε .Με χτύπησε φιλικά στην πλάτη λέγοντας ότι θα ξαναβρεθούμε κάποια στιγμή.Η χειραψία της γυναίκας του ήταν πιο τρυφερή και στο τέλος μου χάιδεψε το πρόσωπο...Στη δουλεία μου δεν τους άρεσε και πολύ αυτό που έγινε....Αλλά,τι ξέρανε αυτοί για την πύλη που είχε ανοίξει μπροστά μου εκείνη την ημέρα; Τι μπορούσανε να ξέρουν αυτοί για μία ιστορία που ταξίδεψε στο χρόνο και στο χώρο για να βρει κατά σύμπτωση στη μνήμη μου το καταφύγιό της;











RUSI I JA

  Evo jedne kratke crtice iz mog života koji nikada nije bio ničim bogat,osim iskustvom.
Upoznala sam mnoge ljude,a najviše njih bilo je sa prostora nekadašnjeg S.S.S.R-a ''sajuza'' kako oni vole da kažu za ovu zemlju koja je možda prestala zvanično da postoji,kao što je zvanično nepostojeća i S.F.R.J. ,ali koja još uvek i te kako živi u njihovom sećanju.  
Među tim ljudima bilo je radnika,pesnika,bandita,pijandura,prostitutki,babuški koje su čuvale svoje unuke i prevalile kilometre sa njima kako bi videli zajedno mediteran koristeći se jeftinim aranžmanima...bilo je i babuški koje su u tašnicama nosile ordenje i pokazivale mi ga kao što neke sretnije starice sa udobnijim životima pokazuju kučiće koje ''krste'' svojom ''dečicom''...

Najupečatljiviji lik bio je nekadašnji pripadnik Ruske Armije,veteran rata u Avganistanu.
Visok,ogromnih pleća i ogromne,okrugle glave imao je dobrodušan pogled i osmeh koji je krio ispod brkova.Kretao se polako.Polako je govorio.Mogao je da se sporazume na enleskom,ali je odbijao da ga govori.Tako sam i upoznala njega i njegovu ženu- zahvaljujući njegovom odbijanju da govori jezik koji ''ne oseća''....


''Ako ima Srba u restoranu,ili prodavnici,ja neću da govorim engleski.
To je pitanje principa,čak i ako Srbi ne znaju ruski,mi se sporazumevamo - imamo mi naš zajednički jezik,mi smo Sloveni',rekao mi je i podvrnuo levi rukav pokazujući mišicu.Na njoj istetoviran tenk ,jedan datum i ruskom azbukom - AVGANISTAN....

Preda mnom se odmotala jedna priča koje nema u holivudskim filmovima,u medijima koji kontrolišu ''ratne'' priče i gotovo nikada ne govore o onome što se moglo naslutiti iz njegove priče.
Jedna priča kojoj treba pravi naslov i mnogo više prostora nego što je to ovaj tzv.''sajberspejs''.     
Ovo je tek crtica od mnogih sličnih kojim sam u toku nekoliko meseci obogatila svoju putničku torbu....Da sam zaradila neku ''ozbiljnu'' svotu do sada bih je potrošila kao da je nije nikada ni bilo,ali priče koje sam pokupila ne mogu se potrošiti,one su nevidljivo blago koje vam niko ne može oteti....

Pred povratak u Rusiju,veteran avganistanskog rata i njegova žena su došli da se pozdrave sa mnom.Bili su obučeni u kinesku odeću,a na nogama su imali plastične papuče.Prodavci su im se rugali i niko ih nije smatrao ''turistima'' jer nisu imali novca koji bi profućkali na bespotrebne ukrase i koještarije.Ono što nisu znali jeste da su ti isti ljudi meni darovali priču koja će trajati mnogo duže od skupih suvenira i svih ostalih budalaština koje ljudi gomilaju.

''Sanja Vojnovič,došli smo da se pozdravimo,rekao je stari vojnik i pružio mi ruku.
Tri raza,Sanja!''tri puta smo se poljubili i zagrlili.Izudarao me je prijateljski po plećima rekavši kako ćemo se sigurno ponovo sresti.Njegova žena je imala mekši stisak ruke i pomilovala me je po licu...Na radnom mestu se to ostalima i nije baš previše dopalo....Ali,šta su oni znali o vratima koja su se preda nnom otvorila?Šta su oni mogli znati o jednoj priči koja je putovala kroz vreme i prostor da bi sasvim slučajno našla svoje utošište u mom  pamćenju?






среда, 5. март 2014.

ΕΝΑ ΚΑΡΤ-ΠΟΣΤΑΛ ΤΗΣ ΤΑΝΙΑΣ (1)


Η Τάνια μου στέλνει τα σημειώματά της που τα ονόμασε 
'' καρτ ποστάλ''...είναι οι σκέψεις της που γράφει σε ένα μπλοκάκι
εκεί  στο Βορρά , 2000 χιλιόμετρα μακριά....Θα τα διαβάσω αυτές οι μέρες και στο ραδιόφωνο που το ''ανοίγω'' που και που για να βάζω μουσική και να διαβάσω για τους ακροατές αυτά που γράφω ή αυτά που έγραψαν κάποιοι άλλοι...


Το καρτ ποστάλ της Τάνιας ( 1)

Το τηλέφωνο άρχισε να χτυπάει
ενώ όλη την ημέρα σώπαινε σεμνά.
Του κανενός δεν είχε περάσει απ'το μυαλό
να με πάρει...

Η φίλη μου καλεί και λέει:
'' Χεϊ, δε σε άκουσα εδώ και δύο μέρες
και σκέφτηκα να σε πάρω,
να δω αν όλα είναι εν'τάξη...
Τι κάνεις; "

Έτσι,λόγω του τηλεφωνήματος ίσως τούτη 
η μέρα δεν πέρασε άσκοπα.
Κάποιος με πήρε ένα τηλέφωνο χωρίς
να αποσκοπεί κάπου...

Αυτό που μου έχει κολλήσει
είναι το ''δεν σε άκουσα εδώ και δύο μέρες...'' 

Τατιάνα Βόινοβιτς ( χειμώνας 2014)